Strona poświęcona pacjentom

z pęcherzem nadreaktywnym i śródmiąższowym zapaleniem pęcherza

Dieta

Dieta w IC

Produkty wzdymające

Produkty moczopędne

Dieta niskohistaminowa

Dieta w IC

Uszkodzenie śluzówki pęcherza towarzyszące IC, a co za tym idzie – jego zwiększona wrażliwość na substancje drażniące powoduje, że u większości pacjentów dolegliwości nasilają się po zjedzeniu pewnego rodzaju pokarmów. Stopień nasilenia tych dolegliwości jest zależny od zaawansowania choroby i indywidualnej wrażliwości. Niektórzy pacjenci odczuwają zmiany już po spożyciu niewielkiej ilości danego produktu, u innych dostosowanie diety do „wymogów” choroby nie przynosi istotnej poprawy.

Część produktów zawiera dużą ilość histaminy, substancji drażniącej, która powoduje wzrost komórek tucznych, odpowiedzialnych za rozwój IC. Część natomiast stymuluje zakończenia nerwów, co w przypadku i tak już nadwrażliwego pęcherza dodatkowo nasila dolegliwości. Niektóre produktu zawierają dużą ilość potasu, jony potasu zaś uważane są za czynnik odpowiedzialny za powstawanie zapalenia pęcherza.

Najbardziej podrażniającymi pęcherz przy śródmiąższowym zapaleniu pęcherza są:

● kawa i herbata – kofeina i tanina powodują silne podrażnienia pęcherza. Nawet kawa bezkofeinowa nie gwarantuje, że dolegliwości się zmniejszą. Z herbat szczególnie silnie działająca na pęcherz jest Earl Grey. Niewskazane są również herbaty zielone i ziołowe, z wyjątkiem mięty i rumianku. Przy IC można tez pić wodę z miodem (ale bez cytryny).

● żurawina, soki owocowe – określane jako „kwaśna bomba”. Są jednym z najbardziej drażniących pęcherz przy czynników. Problematyczna jest zwłaszcza żurawina, ponieważ jest powszechnie stosowana przy infekcjach bakteryjnych pęcherza, a pacjenci z IC, zanim otrzymają prawidłową diagnozę, są czasem i wiele lat leczeni pod kątem zakażeń układu moczowego. Podobnie silnie drażniące pęcherz są cytrusy: cytryny, grejpfruty, pomarańcze, a także soki i napoje produkowane na ich bazie. Należy również unikać produktów i napojów z dodatkiem kwasku cytrynowego. Produkty o niskim pH silnie bowiem podrażniają pęcherz. Osoby, które niechętnie rezygnują z tego typu soków, mogą spróbować zastąpić je sokami dla dzieci – zwykle nie zawierają one tyle kwasku cytrynowego i są łagodniejsze.

● napoje gazowane, słodzone aspartamem (słodzikami). Zarówno dwutlenek węgla, jak i użyte w nich środki słodzące są jednymi z najsilniejszych „podrażniaczy”. Najniebezpieczniejsze napoje to Coca Cola i Pepsi Cola, zwłaszcza w wersji light. Zawierają one najgorsze dla uszkodzonego przy IC pęcherza składniki: dwutlenek węgla, kofeinę i sztuczne środki słodzące, a w dodatku mają niskie pH. Ponadto powodują wzdęcia, przez co uciskany wzdętymi jelitami pęcherz jest dodatkowo podrażniany.

● pomidory i ich przetwory – zawierają one duże ilości potasu, niewskazanego przy IC. Podobnie bogate w potas są banany, rośliny strączkowe, orzechy. Należy jednak pamiętać, że dieta niskopotasowa, konieczna przy śródmiąższowym zapaleniu pęcherza, jest czynnikiem powodującym ryzyko wystąpienia nadciśnienia tętniczego.

● witaminy – szczególnie podrażniające pęcherz są witamina C (kwas ascorbinowy; występuje m.in. w owocach cytrusowych) i witamina B6. Jeśli pacjenci nie mają zaleceń medycznych dotyczących ich zażywania, lepiej ich unikać, a najlepiej skonsultować z lekarzem dalsze postępowanie.

● czekolada i wyroby zawierające kakao.

● papierosy – nie należą wprawdzie do żywności, ale warto o nich wspomnieć. Palenie zwiększa dolegliwości pęcherza, ponieważ utrudnia pozbywanie się z organizmu substancji drażniących. Ponadto warto pamiętać, że w polskich realiach wielu pacjentów z IC jest długotrwale leczonych oksybutyniną (lub innymi lekami antycholinergicznymi), mającymi w skutkach ubocznych wysuszanie błon śluzowych, które są dodatkowo podrażniane przy kontakcie z dymem papierosowym.

Poniżej przedstawione zostały trzy grupy produktów: te, które najczęściej nie powodują zwiększenia podrażnień, które mogą je powodować i które zwykle zwiększają dolegliwości. Podany spis ma charakter orientacyjny, każdy pacjent może reagować trochę inaczej.

Rodzaj produktówZazwyczaj niepowodujące podrażnień pęcherzaMogące nasilać dolegliwościZwykle nasilające dolegliwości
Napojemleko, herbata rumiankowa, niegazowana niskozmineralizowa woda mineralna. niezbyt kwaśne soki, herbata z lucerny, gin, mleko ryżowe, piwo korzenne, woda, wódka, herbata miętowa.piwo, woda gazowana i inne napoje gazowane, zwłaszcza słodzone aspartamem, mleko czekoladowe, soki cytrusowe, mandarynki, sok żurawinowy, herbaty ziołowe, zielona herbata, czarna herbata, wino.
Produkty zbożowemąka gryczana, chleb z mąki kukurydzianej, kuskus, maca, orkisz, makaron, proso, chleb owsiany, ryż, biały chleb, pita.kasza, płatki owsiane, chleb pszenny i żytni, razowy, pełnoziarnisty, chleb na zakwasie, graham, krakersy z dodatkami (por. niżej). chleb lub płatki zbożowe z konserwantami, mąka sojowa.
Tłuszcze i orzechymasło, orzechy kokosowe z dodatkiem konserwantów, oleje: kokosowy, kukurydziany, arachidowy, słonecznikowy, sezamowy, sojowy, margaryna, oliwa z oliwek, tłuszcze do pieczenia.migdały, nerkowce, pestki słonecznika, pasta sezamowa,orzechy laskowe i włoskie, orzechy makadamia, arachidowe, pistacje, majonezy, dressingi do sałatek.
Zupyzupy z mięsa i warzyw wyszczególnionych poniżej.bulion z kurczaka, zupy z puszki z dodatkiem składników podrażniających (por. niżej).zupy na kostkach rosołowych i w proszku, gotowe zupy z torebek.
Mięso, ryby i dróbjajka, wołowina, ryba, jagnięcina, wątróbka (wołowa lub drobiowa), wieprzowina, owoce morza, indyk, cielęcina, kurczak.bekon, wołowina peklowana, pasztetowa, wędliny z dodatkiem „drażniących składników” (np. przypraw, konserwantów).szynka, hot dogi, większość kiełbas, w tym pepperoni, salami, ryba wędzona.
Sery i inne produkty mlecznetwaróg, serek ziarnisty, ser typu feta, mozzarella, bita śmietana, lody waniliowe.maślanka, niektóre koktajle mleczne i mrożone jogurty, sery żółte i pleśniowe, kwaśna śmietana, mleko i ser sojowe, jogurt, zsiadłe mleko.
Warzywamarchew, sałata, grzyby, pietruszka, kabaczek, cukinia. avocado, buraki cukrowe, cykoria, por, mniszek lekarski, bakłażan, pomidory, rabarbar, brukiew, szpinak, rzepa, rukiew wodna, seler naciowy, botwinka.

___________________
Komentarz Redakcji:
Poniższe warzywa powodują wzdęcia, co, zdaniem części pacjentów z IC, nasila dolegliwości ze strony pęcherza, dlatego w polskiej wersji zestawienia zostały umieszczone w tej rubryce tabeli:
brukselka, kapusta, kalafior, szczypiorek, kukurydza, ogórek (jest moczopędny – przyp. red.), soczewica, fasola, groch.
brokuł, szpinak (oba są bogatym źródłem potasu), fasola, marynaty, cebula, kapusta kiszona, soja, pomidory i przetwory pomidorowe, tofu.
Owocedaktyle, orzechy kokosowe, gruszki (por. dalsze uwagi).jagody, borówki, rodzynki, skórka cytrynowa, melon, porzeczki, jabłka, miód spadziowy, mango, maraskino, wiśnie, rabarbar.banany, arbuz, morele, owoce cytrusowe, wiśnie, suszone owoce, brzoskwinie, śliwki, suszone figi, winogrona, guajawa, kiwi, większość jagód, marakuja, papaja, persymona, ananas.
Desery i słodyczecukier brązowy, ciasto marchewkowe, chleb świętojański, niektóre ciasta domowej roboty, lukier, karmel, miód, lukrecja.biała czekolada, lody miętowe, sernik, landrynki.aspartam i inne środki słodzące, czekolada i słodycze z dodatkiem kakao, lody i desery kawowe, z dodatkiem orzechów.
Przyprawy i dodatkiziele angielskie, olejek migdałowy, biedrzeniec, bazylia, kolendra, koper ogrodowy, fenkuł włoski, majeranek, oregano, rozmaryn, szałwia lekarska, sól, tymianek, mak, estragon, wanilia.pieprz czarny, cynamon, kminek, suszona pietruszka, imbir, esencja cytrynowa, gałka muszkatołowa, sproszkowana cebula, olejek pomarańczowy, ostryż.kwas askorbinowy, drożdże, benzoesany, kofeina, pieprz kajeński, goździki, sproszkowane chili, pieprz chili, czosnek, kwas cytrynowy, ostra przyprawa curry, keczup.

(źródło: www.ic-network.com, modyfikacja własna)

Powrót na górę strony

Produkty wzdymające

Odrębną grupę problematyczną stanowią produkty powodujące wzdęcia. Nie są one bezpośrednio wymieniane jako wpływające na wzrost dolegliwości przy IC, ale chorzy często podają, że wzdęte jelita, powodujące dodatkowy ucisk pęcherza, znacząco pogarszają reakcję bolesnego pęcherza. Należy więc unikać warzyw podanych w powyższej tabeli, a także produktów takich, jak: warzywa kapustne, np. kapusta, brokuły, brukselka, kalafior, warzywa strączkowe, np. groch, fasola, czosnek, cebula, brukiew, rzepa, świeże ogórki, soja, orzechy, migdały, owoce zawierające dużą ilość fruktozy, np. gruszki, kasze gruboziarniste, napoje z kofeiną i słodzikami, alkohol; wzdymające są też słodkie potrawy i napoje. Wzdęcia mogą powodować też mleko i produkty mleczne oraz pieczywo razowe. Wskazane są wywary z  kopru włoskiego, przyprawy typu imbir, majeranek, tymianek, a także warzywa blanszowane i gotowane na parze.

Powrót na górę strony

Produkty moczopędne

Negatywnie na podrażniony pęcherz działają też produkty moczopędne, szczególnie jeśli chorzy cierpią na bolesne parcia, nietrzymanie moczu. Produkty moczopędne dodatkowo bowiem wzmagają aktywność i tak nadwrażliwego pęcherza. Należą do nich m.in. wiele ziół, kawa, herbata, alkohol (zwłaszcza piwo), cola i inne napoje gazowane, arbuz, melon, świeże ogórki, cebula, cykoria, truskawki. Moczopędnie działa też sorbitol, substancja dodawana do żywności i leków.

Działanie moczopędne mają też niektóre leki. Oczywiście, najsilniej działają diuretyki, czyli leki zwiększające ilość wydalanego moczu. Wiele z nich jest stosowanych w leczeniu nadciśnienia tętniczego:

*leki moczopędne tiazydowe (hydrochlorotiazyd) i tiazydopodobne (pochodne sulfonamidowe: klopamid, chlortalidon, indapamid),

*diuretyki pętlowe (pochodne sulfonamidowe: furosemid, torasemid),

*leki moczopędne oszczędzające potas (antagoniści aldosteronu: spironolakton, eplerenon),

*inhibitory anhydrazy węglanowej (acetalozamid - Diuramid),

*inhibitory konwertazy angiotensyny (kaptopril, enalapril, lizynopril, perindopril, ramipril, chinapril, benazepril, trandolapril, moeksipril, cilazapryl, fozynopryl, imadapryl). Leki te pobudzają mastocyty do produkcji histaminy, co jest szczególnie istotne dla osób chorych na IC!

*antagoniści angitensyny II (losartan, eprosartan, telmisartan, walsartan, kandesartan,irbesartan, olmesartan),

*glikozydy nasercowe,

*akwaretyki - leki obniżające stężenie wazopresyny (hormonu przysadki zagęszczającego mocz i regulującego jego wydalanie) lub blokujące jej działanie, stosowane w zespole Schwartza i Barttera (SIADH), zwanym zespołem nieadekwatnego (nadmiernego) wydzielania wazopresyny,

*roślinne leki moczopędne stosowane w terapii nadciśnienia i w stanach zapalnych dróg moczowych,

U osób z przewlekłymi chorobami pęcherza nasilenie jego nadreaktywności mogą też powodować leki rozszerzające naczynia, np. antagoniści wapnia.

Warto pamiętać, że lekami nasilającymi częstomocz są także tabletki antykoncepcyjne zawierające drospirenon (pochodna środka moczopędnego - verospironu), takie jak Yasmin, Yasminelle i Yaz.

Powrót na górę strony

Dieta niskohistaminowa

Histamina drażni zakończenia nerwowe, powodując ból. W chorobach pęcherza moczowego jest szczególnie istotna w śródmiąższowym zapaleniu pęcherza, nasilając stan zapalny. Jej działanie jest tym bardziej odczuwalne, im silniejszy ból neuropatyczny odczuwa pacjent. Zdarza się zatem, że pacjent odczuje nasilone dolegliwości ze strony pęcherza po spożyciu produktu, która powoduje wzrost poziomu histaminy w takim stopniu, jakiego zdrowy człowiek by nie odczuł (nie miałby żadnych objawów). Na poziom histaminy wpływają produkty żywnościowe oraz leki.

W tego typu uszkodzeniach pęcherza istotną rolę odgrywa "dieta niskohistaminowa". Produkty podnoszące poziom histaminy dzielą się na dwei zasadnicze grupy: produkty wysokohistaminowe (Histamine-Rich Foods; takie, które same zawierają jej znaczną ilość) oraz produkty podnoszące poziom histaminy (Histamine-Releasing Foods). Istnieje jeszcze trzecia grupa substancji, przeważnie lekowych, które są inhibitorami DAO - blokują oksydazę diaminową, enzym, który rozkłada histaminę, nie pozwalając jej przedostać się do krwiobiegu w toksycznej ilości. Spożycie produktów powodujących wysoki wzrost poziomu histaminy przy jednoczesnym stosowaniu leków blokujących DAO może doprowadzić do zatrucia, nawet ze skutkiem śmiertelnym.

Produkty bogate w histaminęProdukty wyzwalające histaminęSubstancje blokujące DAO

Napoje alkoholowe, zwłaszcza wino, piwo, również bezalkoholowe, oraz szampan,

Nabiał: zsiadłe mleko, kwaśna śmietana, maślanka, jogurt i wszystkie produkty z udziałem fermentacji mlekowej,

Sery wszelkiego typu (żółte i twarogowe, również z kwaśnego mleka), szczególnie jednak sery twarde i półtwarde, sery pleśniowe (parmezan, blue, roquefort), ser topiony,

Napoje typu cola, soki warzywne, kawa, kakao, herbata (zarówno czarna, jak i zielona),

Słodycze oraz produkty do smarowania chleba, które zawierają orzeszki ziemne, nugat, czekoladę, marcepan, marmoladę, roślinne produkty do smarowania pieczywa,

Warzywa: pomidory, różne odmiany kapusty, szpinak, bakłażan, grzyby, korniszony, pikle, kalarepa, groch i warzywa strączkowe (fasola, soczewica, bób) oraz wszystkie warzywa konserwowe, kiszona kapusta, ogórki,

Owoce: awokado, rodzynki, owoce konserwowe, orzechy, winogrona, ananasy, owoce cytrusowe, banany, figi, kiwi, mango, papaja, śliwki, jagody, truskawki, maliny,

Produkty zbożowe: mąka, kiełki, ciasto drożdżowe, pieczywo (zwłaszcza na zakwasie), ciasta, pizza i inne produkty zawierające drożdże,

Ocet i produkty go zawierające, takie jak majonez, ketchup, dressingi sałatkowe itd., sos sojowy i produkty sfermentowane na bazie soi,

Ryby: makrela, sardynki, sum, anchois, śledź, tuńczyk, łosoś, sardela, kawior, skorupiaki (homar, małże, kraby, ostrygi), wszystkie konserwy rybne oraz ryby marynowane (rolmopsy, matjasy, piklingi) i konserwowane poprzez wędzenie lub solenie,

Mięso czerwone, głównie wieprzowina (chudy drób zawiera zdecydowanie mniejsze ilości histaminy), wysokoprzetworzone mięsa i wędliny (zwłaszcza kiełbasy, szynka, bekon, salami, suche i parzone kiełbasy, w tym biała, mortadela, parówki, kabanosy), podroby, wszystkie konserwy mięsne,

Przyprawy: curry, tartrazyna E102.

Soki owocowe i warzywne, lemoniada, tonik, inne napoje gazowane z dodatkami spożywczymi, również typu light oraz napoje izotoniczne, wino i piwo.

Słodycze oraz produkty do smarowania chleba, które zawierają orzeszki ziemne, nugat, czekoladę, marcepan, migdały, karmel, marmoladę, margarynę, również słodycze typu light, gotowe desery (puddingi, sosy), cukierki, guma do żucia; znaczne ilości salicylanów zawiera także miód,

Suszone owoce, takie jak suszone śliwki, morele, daktyle, rodzynki, figi, a także owoce kandyzowane i konserwowe,

Owoce: truskawki, maliny, jeżyny, jagody, czerwona i czarna porzeczka, świeże daktyle,,kiwi, liczi, morwa, jabłka, śliwki, wiśnie, rabarbar, banany, arbuz, melon, owoce cytrusowe, ananasy, morele, brzoskwinie, winogrona,

Warzywa: ziemniaki i ich przetwory (w tym chipsy), oliwki konserwowe i świeże (czarne mają mniej salicylanów niż zielone, przetwarzane więcej niż świeże), kiszone warzywa, pomidory, ogórki, groch, rzodkiewki (różnego gatunku), cukinia, pieczarki, por, cukinia, kukurydza, bakłażany, marchewka, szparagi, buraczki, szpinak, seler, papryka, w tym chili, cykoria kabaczek, sałata (poza lodową),

Ocet i produkty go zawierające, musztarda, sos typu „Worchester”,

Przyprawy: cynamon, curry, pieprz, w tym kajeński, oregano, papryka, kminek,

Zioła, np. rumianek, szałwia, lukrecja, kora wierzby, liść topoli, kwiat wiązówki, fiołek trójbarwny, kora kaliny, lipa, owoc dzikiej róży, mięta,

Przyprawy: liść laurowy, kminek, bazylia, pieprz, gałka muszkatołowa, ziele angielskie, kardamon, pieprz kajeński, rozmaryn, estragon, kurkuma, tymianek, oregano (również postacie "surowych ziół"),

Mięso: peklowane, szynka, bekon, mięso w galarecie, kiełbasy surowe i wędzone (np. salami, metka, sucha kiełbasa), kiełbasy parzone (p. tabela obok), pasztet i pasztetowa, wszystkie mięsne konserwy,

Ryby: ryby marynowane, solone i wędzone (p. tabela obok),

Mleko i jego przetwory: twaróg, ryż na mleku, jogurt, mleko, również w proszku, ser topiony, lody, mleczne produkty typu light,

Produkty zbożowe: musli, płatki kukurydziane, makarony, kluski, ciastka, pieczywo,

Nasiona i orzechy: mak, wszystkie orzechy (stężenie zawartych w nich salicylanów, powodujących wyrzut histaminy, jest różna: od średniego we włoskich do wysokiego w ziemnych), pestki słonecznika, sezam,

Oleje: wszystkie, również migdałowy, kukurydziany i oliwa z oliwek (należy ich spożywanie ograniczyć do minimum),

Dodatki do potraw:

● niektóre barwniki, takie jak barwniki azowe: żółcień cholinowa E104, żółcień 2G E107, żółcień pomarańczowa S E110, azorubina E122, amarant E123, pąs 4R E124, czerwień allura E129, czerń brylantowa E151, brąz FK E154, brąz HT E155, czerwień litolowa E180; inne barwniki - erytrozyna E127,

● konserwanty: benzoesany E210-213, siarczany - E220-228, azotany - 249-252,

● przeciwutleniacze, np. butyl-hydroksyanizol A E321,

● przyprawy i substancje wzmacniające smak, np. glutaminiany E550-553, E620-623.

Środki podawane do kontrastu, środki znieczulające (prylokaina, thiopental, pancuronium)

Miorelaksanty, leki pobudzające perystaltykę jelit (metoklopramid), diuretyki,

Antagoniści receptora H2 (cymetydyna),

Leki mukolityczne (bromheksyna, ambroksol, acetylcysteina) i broncholityczne (aminofilina),

Antybiotyki, w tym leki przeciwgruźlicze i infekcjom płuc innego pochodzenia
(cefuroksyma, cefotiam, izoniazyd, pentamidyna, kwas klawulanowy, chloroquina),

Leki przeciwnadciśnieniowe, przeciwarytmiczne, antyhypotoniczne
(werapramil, alprenolol, dihydralazyna, propafenon, dobutamina),

Analgetyki (morfina, petydyna, NLPZ, kwas acetylosalicylowy, metamizol),

(źródło, tu i niżej: www.histame.com,www.michiganallergy.com, Polskie Towarzystwo Badań nad Histaminą ,Poradnik Medyczny, Przychodnia.pl, E-numery,Wikipedia, Allergopharma. Tabela jest stale rozbudowywana).

Produkty wyzwalające histaminę zawierają głównie salicylany, które powodują wyrzut histaminy z komórek tucznych. Salicylany zawiera też wiele popularnych leków, w których substancjami czynnymi są: kwas acetylosalicylowy i pochodne (aspiryna, polopiryna, środki typu Alka-Prim), niesteroidowe leki przeciwzapalne, takie jak: ibuprofen, diklofenak (postacie zewnętrzne, do smarowania, mogą wywoływać podrażnienia skórne), ketoprofen, fenoprofen, kwas triaprofenowy, piroksykam, metamizol (pyralgina),propyfenazon (pabialgina),aminofenazon (piramidon), fenylbutazon (bezpieczniejszym środkiem jest paracetamol, ale "czysty", bez podrażniających dodatków; istnieją doniesienia o dobrej tolerancji tramadolu - tolerancja indywidualna, mnie się pogarsza - przyp. red.).

Pogrubienie oznacza, że produkt zawiera znaczną ilość danej substancji.

Jak widać, wiele z nich pokrywa się z produktami niewskazanymi w IC, ale ze względu na ich "histaminogenność" zostały wyodrębnione.

Niektóre substancje i produkty zawierają również kwas benzoesowy, np. jagody, śliwki, wiśnie, banany, brzoskwinie, rabarbar, orzechy, pistacje, przyprawy typu goździki, cynamon, anyż. Kwas benzoesowy uwalnia histaminę, co może dać reakcje zbliżone do tych, które są powodowane bezpośrednio przez wyrzut histaminy, mimo że te produkty nie zawierają histaminy.

Podobne reakcje mogą wywoływać substancje i produkty zawierające nikiel. Szczególnie wysokie jego ilości znajdują się w popularnych napojach, jak kawa, kakao, herbata (i czarna, i zielona), wino, piwo, a także w sosie sojowym, sfermentowanych produktach na bazie soi, kukurydzy, warzywach strączkowych (bób, soczewica, fasola, a także w grochu, choć w mniejszej ilości), warzywach konserwowych, owsie i jego produktach (również płatkach), marcepanie, migdałach, czekoladzie, orzeszkach ziemnych, orzechach, keczupie i koncentratach pomidorowych, wiśniach, derze topionym, rybach typu śledź, tuńczyk, makrela, sardynka. Nikiel zawierają również: proszek do pieczenia, chrzan, ocet, drożdże, cukierki i gumy do żucia, gruszki, brzoskwinie, banany, rabarbar, pistacje, pomidory, kalarepa, kapusta, sałata i inne warzywa liściaste, szpinak, grzyby, szparagi, pietruszka, cebula, boćwina, gryka, proso, szczupak, skorupiaki i podroby, oraz wszystkie produkty gotowe.

W przypadku osób z chorobami typu IC bardziej niebezpieczne są produkty, które wyzwalają histaminę z komórek tucznych, niż te wysokohistaminowe. Histamina znajdująca się w pokarmach jest raczej rozkładana przez DAO (z wyjątkiem osób, które mają poważne schorzenia jelit); ponadto można stosować suplementację tego enzymu. Gorsze zatem będą produkty zawierające salicylany, barwniki, konserwanty albo przeciwutleniacze, które powodują wyrzut histaminy.

Produkty "histaminogenne" przyczyniają się też do nasilenia migreny (szczególnie alkohol, sery, czekolada, owoce cytrusowe i kawa, mleko, rośliny strączkowe, powszechne w żywności azotany).

Redakcja Serwisu Pecherz.pl dziękuje Paniom: prof. Wiesławie Agnieszce Fogel oraz dr Ewie Jagiełło za informacje dotyczące histaminy i oksydazy diaminowej.

BIBLIOGRAFIA:

Maintz Laura, Novak Natalija, Histamime and histamine intolerance, "American Journal of Clinical Nutrition", Vol. 85, No. 5, 1185-1196, maj 2007.

Powrót na górę strony

Copyright © by Karolina Sykulska 2006-2024. Korzystanie z portalu i forum jest równoznaczne z akceptacją noty prawnej.